Özgürlüklerin şehri: Amsterdam

Hafif uyuşturucunun serbest olduğu şehrin renkli geceleri, sadece hafta sonu için bile binlerce turist çekmeye yetiyor. Bayanlar dahil şehre gelen ziyaretçilerin ilgisini en çok “kırmızı fener semti” (red light district) çekiyor.

Amsterdam, adını şehrin güney doğusundan gelip Kuzey denizine dökülen “Amstel” nehrinden alıyor, “dam” ise “baraj” anlamına geliyor.

Photo by Jamie Haughton on Unsplash

YEŞİL-BEYAZ ETİKETLİ MARİHUANA ŞEHRİ
Hafif uyuşturucunun serbest olduğu şehrin renkli geceleri, sadece hafta sonu için bile binlerce turist çekmeye yetiyor. Bayanlar dahil şehre gelen ziyaretçilerin ilgisini en çok “kırmızı fener semti” (red light district) çekiyor. Birbiriyle kesişen bir çok dar sokaktan oluşan semtte hayat kadınları müşteri beklerken, bölge özellikle turistlerin ilk görmek istediği yerlerden biri…
Şehirde arabalardan çok bisikletler, polislerden çok esrar satıcıları, marketlerden çok seks dükkanları bulunuyor.

Amsterdam’da “Coffee Shops” denilen mekanlarda hafif olarak tanımlanan uyuşturucu maddelerini satmak da kullanmak da serbest. Buna göre, Coffee Shops’larda yeşil-beyaz etiketli marihuana ve haşhaşlı sigaralar, otlar, kekler çay ve kahvelerin yanında tüketiliyor. Bu maddeleri tüketenler özellikle içki kullanmamaya özen gösterirken, ağırlıklı olarak sokak aralarında satılan eroin, kokain gibi uyuşturucular ise tamamiyle yasak. Hediyelik eşya dükkanlarında da light uyuşturucular ve bunları konu alan hediyelik eşyalar oldukça talep görüyor. Sakızından, şekerine, kekinden, kurabiyesine hafif uyuşturucuların kullanıldığı tüketim malları ile üzerinde yeşil-beyaz etiket bulunan süs eşyalarının fiyatı 1.50-13 euro arasında değişiyor. Satıcılar turistlere bu ürünlerini satarken ise hangi ürünlerin havaalanlarında sorun oluşturabileceğine yönelik uyarılarda bulunmayı unutmuyor.

EŞCİNSELLERE HOŞGÖRÜ
Bu arada ülke genelinde eşcinselliğe karşı açık bir hoşgörü var. Amsterdam’da eşcinsellere özel sokaklar, dükkan, barlar hatta sinema ve tiyatrolar bile bulunuyor. Oldukça fazla eşcinselin bulunduğu Amsterdam’da “eşcinsel evlilikleri” de serbest.

Öte yandan Hollanda’da yaşamda olduğu kadar ölmek istediğinizde de özgürsünüz. 2001 yılında ötenazi de yasal hale getirildi.

Trafiğin büyük bir kısmını bisikletler oluşturuyor. Bisikletliler için özel yollar var ve bunların trafikte üstünlükleri bulunuyor. Amsterdam’da yaşayan 800 bin kişinin 550 binin bisikleti var. Her kişinin bir günlüğe bir de haftasonları temize kullandığı bisikleti var. Şehirde muazzam bir sıfır ve ikinci el bisiklet piyasası bulunuyor.

NEW YORK’UN ESKİ ADI “NEW AMSTERDAM”
ABD’deki New York’u ise zamanında Hollandalılar kurmuş. New York eskiden “New Amsterdam” adıyla anılıyormuş. Yine New York’taki ünlü Harlem mahallesi de adını Hollanda’daki Haarlem kentinden alıyor. Brooklyn’in adı da o bölgeye yerleşip geniş toprak sahibi olan Hollandalı çiftçiden Broekelen’den geliyor. Hollanda da deniz seviyesinden aşağıya kurulduğu için adı “alçak ülke” (Nederland, the Netherlands) anlamına geliyor.
400 yıla yakın bir süre denizden toprak kazanılarak insan eliyle yapılan Hollanda’yı tanımlayan en güzel söz ise “Tanrı, dünyayı, Hollandalılar ise Hollandayı yarattı”
Dağı tepesi olmayan dümdüz bir kara parçasından oluşan 18 milyon nüfuslu Hollanda’nın yüzölçümü 42 bin kilometrekere (dünya yüzöçlümünün yüzde 0.4’üne denk geliyor) ancak bu alanın büyük kısmlı, nehirlerden, göl ve kanallardan oluşuyor.

TOHUMCULUK KONUSUNDA ÇOK İLERİLER
Hollanda tarım ve gıda maddeleri ihracatında Avrupa Birliği ülkeleri arasında birinci, dünya sıralamasında ise ABD ve Fransa’dan sonra üçüncü durumda. İhracatının yüzde 75’i Avrupa pazarına yönelik. Çiçek, meyve, et, süt ve süt ürünleri, sebze, patates ve kakao önemli ihraç ürünleri arasında. Ülke dünya kesme çiçek pazarının yüzde 56’sını, saksı çiçekçiliğinin de yüzde 50’sini elinde tutuyor. Hollanda dünyadaki (ABD ve Fransa’dan sonra) üçüncü büyük tarım ürünleri ihracatçısı konumunda bulunuyor.

Hollanda tohumculuk konusunda da çok ileri konumda. Türk lalelerini melezleştirip farklı şekil ve renklerde üretmeyi keşfeden Hollanda lale soğanı ihracatı konusunda da rakip tanımıyor. Hollanda, tohumların genetiğini değiştirerek, yen ürünler elde etme konusunda daoldukça başarılı. Hollanda’nın ihraç ettiği tohumlardan yeni tohum elde edilememesi de ilgi çekici başka bir nokta. Örneğin, Hollanda’nın Türkiye’ye ihraç ettiği domates tohumlarından yeni tohum elde edilemediği için Türkiye sürekli ithalat yapmak durumunda kalıyor.

DÜNYA DEVİ ŞİRKETLERİ
Hollanda’nın dünyaca tanınan birkaç firmasına örnek olarak elektrik ve elektronik eşyada Philips, kimyasal madde imalatında Unilever ve petrol kurulusu Shell’i göstermek mümkün.
Kara ve off-shore rezervleriyle dünyadaki en büyük 10 doğal gaz üreticisinden biri olan Hollanda, Kuzeybatı Avrupa’da ham petrol ve petrol ürünleri dağıtımı yapan en büyük merkez konumunda. Hollanda, aynı zamanda Avrupa’nın Rusya’nın ardından en büyük doğalgaz üreticisi.
Hükümet, 2020 yılında Hollanda’nın enerji tüketiminin yüzde 10’unun yeni enerji kaynaklarından karşılanmasını hedefliyor. Bu kapsamda gübre, güneş ve rüzgar enerjisine önem veriliyor.
Kimya sanayinde de Hollanda’nın ikinci büyük sanayi sektörü durumunda, üretimin yüzde 75’i ihraç ediliyor.

Photo by Harley-Davidson on Unsplash